मर्यादित वापरासाठी आरबीआय ई-रुपी (e₹) लवकरच लॉन्च होईल: जगभरातील डिजिटल चलनाची झपाट्याने वाढणारी लोकप्रियता पाहता आता सर्वच देशांच्या सरकारांनी या चलनाला सुरळीत स्वरूप देण्याची कसरत सुरू केली आहे. आणि भारतही याला अपवाद नाही.
या क्रमाने, आता भारताची मध्यवर्ती बँक म्हणजेच भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने लवकरच मर्यादित वापरासह देशाचे स्वतःचे डिजिटल चलन सुरू करणार असल्याची घोषणा केली आहे. ई-रुपया ,ई-रुपया किंवा e₹) प्रायोगिक तत्त्वावर सुरू होणार आहे.
अशा सर्व बातम्या मिळवण्यासाठी आमच्या टेलीग्राम चॅनेलमध्ये सहभागी व्हा! 🙁टेलिग्राम चॅनेल लिंक,
तज्ज्ञांच्या मते, मर्यादित वापराचा अर्थ असा आहे की सध्या रिझर्व्ह बँकेने जारी केलेले हे डिजिटल चलन, ई-रुपी, काही ठिकाणे, सेवा आणि वस्तूंच्या खरेदीसाठीच वापरता येते. नंतर लोकांकडून मिळालेल्या प्रतिक्रियांच्या आधारे त्याला अधिक व्यापक स्वरूप देता येईल.
भारताच्या स्वतःच्या डिजिटल चलनाचे नाव – e₹ (e-रुपया)?
भारताच्या सेंट्रल बँक डिजिटल करन्सी (CBDC) चे नाव ‘e₹’ असेल असे सांगितले जात आहे.
RBI कडून असेही स्पष्ट करण्यात आले आहे की CBDC वापरकर्त्यांसाठी अतिरिक्त पेमेंट पर्याय म्हणून प्रदान केला जाईल, त्याचा सध्याच्या पेमेंट सिस्टमवर कोणत्याही प्रकारे परिणाम होणार नाही.
RBI ई-रुपी (e₹) – CBDC म्हणजे काय?
CBDC हे भारतातील नियामकाद्वारे जारी केलेले चलन (डिजिटल चलन) म्हणून समजले जाऊ शकते, जे डिजिटल पद्धतीने गोळा केले जाऊ शकते.
यासह, तुम्ही ते कागदी चलनात रूपांतरित करू शकाल आणि ते आरबीआयच्या ताळेबंदावर देखील दिसून येईल. सोप्या भाषेत सांगायचे तर ते भारताचे कायदेशीर चलन असेल.
CBDC द्वारे, RBI ला देशातील भौतिक रोख व्यवस्थापित करण्याचा परिचालन खर्च कमी करणे, आर्थिक समावेशनाला प्रोत्साहन देणे आणि पेमेंट सिस्टममध्ये नवीन नवकल्पना आणण्याची आशा आहे.
खरं तर भारताची मध्यवर्ती बँक – RBI 31 मार्च 2023 रोजी संपलेल्या चालू आर्थिक वर्षात स्वतःचे डिजिटल चलन सुरू करण्याचा निर्धार करत आहे.
RBI ची CBDC संकल्पना नोट काय आहे?
RBI द्वारे सेंट्रल बँक डिजिटल करन्सी (CBDC) संकल्पना नोट आजच्या डिजिटल चलनांच्या वैशिष्ट्यांबद्दल आणि सर्वसाधारणपणे डिजिटल रुपया (ई-रुपी) बद्दल जागरूकता निर्माण करण्याच्या उद्देशाने आहे.
आरबीआयने सादर केलेल्या या संकल्पना नोटमध्ये, डिजिटल चलनामध्ये वापरण्यात येणारे तंत्र आणि डिझाइन, डिजिटल चलनाचा संभाव्य वापर (ई-रुपी) आणि डिजिटल चलनाबाबतचे नियम इत्यादींवर चर्चा करण्यात आली आहे.
मध्यवर्ती बँकेने बँकिंग प्रणाली, चलनविषयक धोरण आणि आर्थिक स्थिरता यावर CBDC सुरू करण्याचे परिणाम पाहण्याचा प्रयत्न केला आहे. इतकेच नाही तर या कॉन्सेप्ट नोटमध्ये युजर प्रायव्हसीसारख्या मुद्द्यांचेही विश्लेषण करण्यात आले आहे.
आपल्या सर्वांना माहित आहे की मध्यवर्ती बँक क्रिप्टोकरन्सी इत्यादी खाजगी आभासी चलनांच्या विरोधात खूप बोलली आहे. RBI गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी जाहीरपणे सांगितले आहे की क्रिप्टोकरन्सीला कोणताही आधार नाही. अशा स्थितीत देशात वैध डिजिटल चलन सुरू झाले, तर साहजिकच त्यावर लोकांच्या प्रतिक्रिया पाहायला मिळतील.
