- वाढता टैक्स बोझ, पर तेज हो रही मांग
मुंबई: क्रूड ऑयलसह सर्व कमोडिटी मूल्यात अप्रत्यक्ष तेजी आणि वाढती महागाई असली तरीही भारतीय अर्थव्यवस्था (भारतीय अर्थव्यवस्था) आणि शेअर बाजार (शेअर बाजार) मध्ये तेजीचा क्रम सुरू आहे, त्याचप्रमाणे वाढती निर्माण लागत (बांधकाम खर्च) आणि वाढते टैक्स बोझ ( टॅक्स ओझे) के बावजूद रिअल एस्टेट (रिअल इस्टेट इंडस्ट्री) खासकर हाऊसिंग सेक्टर (गृहनिर्माण क्षेत्र) मध्ये वेगवान होत आहे आणि त्याचा नवीन दौरा 6 वर्षानंतर सुरू झाला. नेहमी ही शेअर बाजारात तेजी के बाद रिअल एस्टेट में भी तेजी आती. स्टील, सीमेंट, एल्युमिनियम, कॉपर समावेश सर्व कंस्ट्रक्शन मॅटेरियल आणि पेट्रोल-डीजल सतत महंगे निर्माण होत आहे. फिर भी 2021 मध्ये भारी विक्री 2022 नंतर प्रथम देश (जनवरी-मार्च) मध्ये मुंबई, पुणे सहित 7 प्रमुख शहरांमध्ये घरांची विक्री 71% का उत्साही उछाल आली आहे.
प्रॉपर्टी कंसल्टेंट फर्जी ‘एनरॉक’ (एनारॉक) के आंकड़ों के, प्रथम 99,90 घरांची विक्री, जो 2015 के बाद आहे. मुंबई महानगर क्षेत्र (एमएमआर) मध्ये 43% वाढीसह 27,680 घर बिके. काल ‘नाइट फ्रैंक’ (नाईट फ्रँक) की रिपोर्ट के, मार्च 202 मध्ये ही मुंबई जवळ 16,000 से गुण (आवासीय व व्यावसायिक) का शब्द झाला आणि महाराष्ट्र सरकारचे 110 करोड रुपए से अधिक राजस्व (स्टैम्प ड्यूटी आणि फीस) ) प्राप्त झाले, 10 वर्षे जो सर्वाधिक लोक संग्रह संग्रह (कर संकलन) आहे. अब राज्य सरकार महाराष्ट्राने रेडी रेकनर (रेडी रेकनर दर) सरासरी 8.8% वाढले आहेत. अर्थात प्रॉपर्टी किंमती (मालमत्ता किंमती) 8.8% पुढे जा. 1% मेट्रो सेस (मेट्रो सेस) लगाकर स्टैम्प ड्यूटी (स्टॅम्प ड्यूटी) भी 6% कर दी है. अशा प्रकारे अनेक चुनौतियांही आहेत. enavabharat.com ने या बद्दल हाऊसिंग सेक्टर के दिग्गजांची राय जानी. इनच्या म्हणण्यानुसार कि घरांच्या किंमतींचे वास्तविक अस्तित्व आहे की नाही हे गुंजाइश आहे, कारण सर्व कंस्ट्रक्शन मॅटे महंगे निर्माण होत आहे आणि वाढणे से रियल्टी कंपन्यांचे पास इन्व्हेंटरी घटत आहे. नवीन पुरवठा कमी आहे. अर्थव्यस्था तेजी के चलते मांग सतत वाढत आहे. लिहाजा विक्री तर किंमतीत आणि वेगवान आवाका आहे.
हेही वाचा
अफोर्डबल हाउसिंग में सर्वाधिक मांग : अशोक छाजेड़
अरिहंत सुपरस्ट्रक्चर्स लि. (अरिहंत सुपरस्ट्रक्चर्स लि.) के अध्यक्ष व प्रबंध संचालक अशोक छाजेड़ यांनी सांगितले की वाढती लागत के कारण रियल्टी कंपन्यांच्या घरांचे दाम वाढवत आहेत. वित्त वर्ष 2021-22 मध्ये दाम सरासरी 20% वाढली आहे, परंतु त्याच्या घरांच्या विक्रीवर विपरीत परिणाम होत नाही आहे. दुसरे, पुढे बाजारपेठेत ग्राहक खरेदीचा निर्णय लवकर घेतात. हे ग्राहकाचे स्वभाव आहे किंबहुना ते दाम आणि गिरणे थांबवते तेव्हा लगेचच खरेदी करतात कि दाम आणि पुढे जा. शिवाय होम लोन देखील मूलभूत स्तरांवर कायम आहे. या डिमांडसाठी खूप मोठा सपोर्ट आहे. हे कारण आहे की घरांची रिकार्ड विक्री होत आहे. अफोर्डबल हाउसिंग (परवडणारी घरे) में मांग सबसे अधिक है।
3,000 घरांची विक्री लक्ष्य
अशोक छाजेड़ ने कहा कि अब संपूर्ण भारत में न्यू फाइनेंशियल ईयर सुरु होता है. सर्व उद्योगांमध्ये सरासरी 10% वेतन वाढ होत आहे. साथ ही इंडिया ग्रोथ स्टोरी (इंडिया ग्रोथ स्टोरी) तेज होणार से उत्पादन मार्केट में भी वेगवान आहे. वेतन वाढ आणि नवीन वाढीचे अवसर लोक क्रयशक्ती 15% पर्यंत वाढवा. तुम्‍ही घरांच्या मागणी आणि वाढेगी. अरिहंत सुपरस्ट्रक्चर्स ने वित्त वर्ष 2021-22 मध्ये 2,000 घरांची रिकार्ड विक्री आणि नवीन वर्षांमध्ये 3,000 घरांची विक्री केली आहे. अरिहंत इस साल अफोर्डबल हाऊसिंग के 4 मेगा प्रोजेक्ट नवी मुंबई, कल्याण, डोंबिवली आणि बदलापूर मध्ये लॉन्च होत आहे, आधुनिक विकासासाठी 5,00 घरे निर्माण होतील.
20% पर्यंत वाढीव आहेत किंमती: अमित जैन
आर्केड ग्रुप (अर्कडे ग्रुप) चे अध्यक्ष व प्रबंध संचालक अमित जैन यांनी सांगितले की, कोठेही रियल एस्टेट प्रोजेक्ट लँड के साथ-साथ आणि कंस्ट्रक्शन मॅटे की सर्वात जास्त लागत होती. कोरोना महामारी आणि वाढती वाढई से लैबर कॉस्ट पुढे वाढत आहे. स्टील सहित सर्व रॉ मैटेरियल की मूल्य में भारी उछाल आली आहे. एक साल पहिले (स्टील) 55 हजार रुपए टन था, जो ऊंचे मध्ये 90 हजार बिकने के बाद आता 82 हजार रुपए प्रति टन आहे. हे हाल अन्य मॅटेरियल का आहे. सोबत ही फ्यूल महाग होत असल्याने ट्रान्सपोर्ट लागत (वाहतूक खर्च) भी काफी वाढती आहे. कुल मिलाकर विगत 6 महिन्यांत इमारत निर्माण होत आहे 15 ते 20%. आता राज्य सरकार महाराष्ट्रामध्ये रेडी रेक नर वाढीव 8.8% दीड आहेत. मनपा के सर्व प्रीमियम शुल्क आणि टीडीआर (टीडीआर), रेकनर रेट से लिंक होते. लिहाजा प्रीमियम शुल्कही वाढ. बीएमसी ने 1 एप्रिल सेएफओ स्क्रीन फीस जवळपास 300% वाढलेली आहे. यानी निर्माण लागत 10 ते 20% आणि वाढवा. ती सीधा परिणाम गुण मूल्य पर येईल. आमचा अंदाज आहे कि आगामी महिन्यामध्ये घरांचे दाम 15 ते 20% आणि वाढ.
21 लाख वर्गफीट निर्माण योजना
अमित जैन म्हणाले की, प्रचंड वेगवान मागणी केल्याने विरोधाभासी घरांची मागणी कायम आहे कारण अर्थव्यवस्थेत तेजी येण्यापासून फायदा होत आहे. होम लोनही ऐतिहासिक चलन उपलब्ध आहे. अफोर्डबल के सोबत मिड हाऊसिंग सेक्टरमध्ये सतत विक्री होत आहे. वेळेवर घरों का निर्माण कर डिलीवरी देणारी रियल्टी कंपन्यांची विक्री अधिक वाढत आहे. मुंबई सर्वात मूल्यवान रिअल्टी मार्केट बना हुआ है. आर्केड ग्रुपने पुढील 3 वर्षांत मुंबईत 21 लाख वर्गफीट तयार करण्याची योजना तयार केली आहे, जिनका मूल्य जवळपास 2,000 करोड रूपये होईल. आधुनिक लाइफस्टाइल वाले ये हाउसिंग गाव प्रकल्प बोरीवली, गोरे, विलेपार्ले, ताक्रुज, अंधेरी, मालाड़ आणि मुलुंडमध्ये तयार केले.
लागत घटणे ‘सिंगल विंडो क्लीयरेंस’ आवश्यक: संदीप माहेश्वरी
रेमंड रिअॅल्टी (रॅमंड रियल्टी) के मुख्य अधिकारी संदीप माहेश्वरी यांनी सांगितले की विगत एक वर्षात स्टील, सीमेंट, एल्युमिन, सॅंड, स्टोन, नव फिटिंग्स, टिल्स सहित हरस्ट्रक्शन मैटेरियल (बांधकाम साहित्य) 50 से 100% तक महंगा हुआ है. समान वर्ग फीट निर्माण लागत आहे 500 ते 600 रुपए क्लासफीट वाढत आहे. याशिवाय सरकार ने रॉयल्टी दीदी 100% पर्यंत वाढली आहे. आता 1% मेट्रो सेस के शिवाय रेडी रेकनर सरकार नेदी8 ते 9% वाढले आहेत. ती सीधा असर महानगरपालिका के प्रीमियम्स आणि टीडीआर दर पडेगा. लॅबर कॉस्ट भी 10% पर्यंत पोहोचते. अशा प्रकारे निर्माण लागत 8 ते 10% ची वाढ होत आहे तर पुढेही वाढण्याची आशा आहे. तेव्हा रिअल्टी व्यवसाय जवळ 20% मार्जिन कायम आहे. त्याचप्रमाणे हर विकासासाठी किंमत वाढवणे आवश्यक आहे. कम से कम ८ ते १०% वाढ तो करनी होगा। राज्य सरकारची किंमत कमी करण्यासाठी सिंगल विंडो क्लीयरन्स प्रणाली (सिंगल विंडो क्लीयरन्स सिस्टीम) लागू करणे आवश्यक आहे, मंजूरी देरी से लागत आहे.
वेळेपासून पहिले निर्माण करण्याचे लक्ष्य
संदीप माहेश्वरी यांनी सांगितले की, भावे ही किंमत वेगवान आहे, परंतु इकोनॉमीमध्ये ग्रोथ तीव्रतेने हाऊसिंग डिमांड सतत वाढत आहे. दुसरा, डिमांड अधिक आणि कृपया कम आहे. देशाची सर्वात मोठी आर्थिक राजधानी मुंबई महानगरात जास्त विक्री होत आहे. चांगले इंफ्राक्टर आणि पर्यावरण के-सोबत एमएमआर मध्ये सर्व विहिरी कनेक्टिव्हिटी बनली आहे. रेमंड ग्रुपने 3,000 घरांचा प्रीमियम हाऊसिंग प्रकल्प सुरू केला आहे, म्हणून प्रथम चरण 900 फ्लॅट समय से प्रथम डिसेंबर 2022 पर्यंत पूर्ण करण्याचा प्रयत्न केला आहे. तेव्हा ‘रेरा’ (RERA) मध्ये निर्धारित लक्ष्य 2024 आहे. या प्रोजेक्टमध्ये रेमंड ग्रुप 3 स्टार मूल्य 5 स्टार बनवत रहा.
