केंद्र सरकारने स्टार्टअप फंडासाठी 7385 कोटी रुपये वचनबद्ध केले: 2016 मध्ये, स्टार्टअप इंडिया उपक्रमाचा एक भाग म्हणून, भारत सरकारने देशातील स्टार्टअपसाठी निधीच्या संधी वाढवण्याचे उद्दिष्ट ठेवले होते. स्टार्टअप्ससाठी निधीचा निधी (Fund of Funds for Startups or FFS) ही योजना सुरू करण्यात आली.
आता याबाबत सरकारच्या वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालयाने सोमवारी दिलेल्या माहितीत म्हटले आहे स्टार्टअप्ससाठी निधीचा निधी (FFS) या योजनेंतर्गत यावर्षी २४ सप्टेंबरपर्यंत ८८ पर्यायी गुंतवणूक निधी ,AIFs) 7,385 कोटी देण्याचे आश्वासन दिले आहे.
अशा सर्व बातम्या मिळवण्यासाठी आमच्या टेलीग्राम चॅनेलमध्ये सहभागी व्हा! 🙁टेलिग्राम चॅनेल लिंक,
या AIF मध्ये गुंतवलेली रक्कम लाँच झाल्यापासून सुमारे 21% च्या CAGR (चक्रवाढ वार्षिक वाढ दराने) वाढली आहे आणि ही रक्कम FY2025 मध्ये गुंतवलेल्या ₹10,000 कोटी लक्ष्याच्या जवळपास तीन चतुर्थांश आहे.
स्टार्टअप फंडासाठी ७३८५ कोटी रुपये?
या पर्यायी गुंतवणूक निधी ,AIFs) मध्ये Chiratae Ventures, India Quotient, Blume Ventures, IvyCap, Waterbridge, Omnivore, Aavishkaar, JM Financial, Fireside Ventures यासह अनेक मोठ्या नावांचा समावेश आहे.
संख्यांकडे लक्ष द्या या AIF ने फंड ऑफ फंड फॉर स्टार्टअप्स (FFS) अंतर्गत दिलेल्या वचनबद्धतेच्या बदल्यात गेल्या 6 वर्षात सुमारे 720 स्टार्टअप्समध्ये ₹11,206 कोटींची गुंतवणूक केली आहे.
स्मरणार्थ, सरकारने 10,000 कोटी रुपयांच्या निधीसह FFS ची घोषणा केली होती. देशाच्या वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालयाच्या अंतर्गत उद्योग आणि अंतर्गत व्यापार प्रोत्साहन विभाग (DPIIT) द्वारे अर्थसंकल्पीय सहाय्याद्वारे 14 व्या (FY 2016-2020) आणि 15 व्या (FY 2021-2025) वित्त आयोगाच्या कालावधीत निधीची निर्मिती आहे.
सरकारच्या म्हणण्यानुसार, स्टार्टअप्ससाठी निधीचा निधी ,एफएफएस) नावाचा हा उपक्रम भारतीय स्टार्टअप इकोसिस्टममध्ये देशांतर्गत भांडवली गुंतवणुकीला प्रोत्साहन देण्यासाठी मोठी भूमिका बजावत आहे.
स्टार्टअप योजनेसाठी फंड ऑफ फंड म्हणजे काय?
केंद्र सरकारने सुरू केलेल्या फंड ऑफ फंड्स फॉर स्टार्टअप्स किंवा FFS उपक्रमांतर्गत, SEBI नोंदणीकृत पर्यायी गुंतवणूक निधी (AIFs) यांना भांडवली सहाय्य दिले जाते आणि ते भारतीय स्टार्टअप्समध्ये गुंतवणूक करतात.
हे अल्टरनेटिव्ह इन्व्हेस्टमेंट फंड (AIFs) केवळ सुरुवातीच्या टप्प्यातील स्टार्टअप्समध्येच नव्हे तर सीड फंडिंग राउंड आणि स्वदेशी स्टार्टअप्सच्या इतर फेऱ्यांमध्येही सहभागी होतात आणि स्टार्टअप्सना निधी देतात. याद्वारे, ते भारतीय स्टार्टअप्सना देशांतर्गत भांडवल उभारण्यास मदत करते, परदेशी भांडवलावरील अवलंबित्व कमी करते.
फंड ऑफ फंड फॉर स्टार्टअप्स (FFS) द्वारे एकत्रितपणे समर्थित, या पर्यायी गुंतवणूक निधीचे (AIFs) भारतीय स्टार्टअप इकोसिस्टममध्ये ₹48,000 कोटीहून अधिक गुंतवणूक करण्याचे उद्दिष्ट आहे.
विशेष म्हणजे, FFS अंतर्गत समर्थित अनेक स्टार्टअप्स त्यांच्या मूल्यांकनात 10x पेक्षा जास्त वाढ नोंदवताना दिसतात आणि काहींनी युनिकॉर्न स्थिती देखील प्राप्त केली आहे ($1 बिलियन पेक्षा जास्त मूल्यांकनासह).
Dunzo, CureFit, FreshToHome, Jumbotail, Unacademy, Uniphore, Vogo, Zostel, Zetwerk, इत्यादी सारख्या उल्लेखनीय स्टार्टअप्सना देखील फंड ऑफ फंड्स फॉर स्टार्टअप्स (FFS) अंतर्गत आर्थिक एक्सपोजर मिळाले आहेत.
हे देखील लक्षात घेण्यासारखे आहे की या योजनेद्वारे कमावलेला निधी देशाच्या स्टार्टअप इकोसिस्टममध्ये पुन्हा गुंतवला जाईल.